گروه امنیتی دفاعی خبردار  یگان ویژه فاتحین که در سال ۷۸ و با همت شهید مجید فتحی‌نژاد و بسیجیان غرب تهران در ناحیه مقداد و تحت عنوان یگان عملیات ویژه هوابرد ایجاد شد، امروز به یکی از رده‌های سازمان رزم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بدل شده به‌صورتی که هم‌اکنون علاوه بر تهران تمامی استانهای کشور نیز دارای چند گردان فاتحین هستند.

اما آنچه باعث شد بیش از همه چیز نام فاتحین بر سرزبانها بیفتد، حضور نیروهای این یگان در جبهه مقاومت و دفاع از حرم اهل‌بیت(ع) در برابر تروریسم تکفیری بود که در این مسر یگان فاتحین شهدا و جانبازانی نیز تقدیم کرده است.

به‌منظور اطلاع از نحوه شکل‌گیری و فعالیت‌های یگان ویژه فاتحین گفتگوی کوتاهی با سید محود هاشمی فرمانده این یگان داشتیم که در ادامه متن این مصاحبه را می‌خوانید:

(این گفتگو قبل از شیوع ویروس کرونا انجام شده و به‌همین دلیل در آن از اقدامات گسترده این یگان در مقابله با این بیماری نظیر ضدعفونی کردن معابر و… سخن به میان نیامده است).

* با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، در ابتدا کمی درباره نحوه شکل‌گیری و تأسیس یگان فاتحین بفرمایید و این‌که این یگان با چه اهدافی تشکیل شد و امروز چه وظایفی به‌عهده دارد؟

در ۱۸ تیرماه سال ۱۳۷۸ یک نیازی در مجموعه امنیتی بسیج مشهود بود آن هم این بود که نیرو‌ی آموزش‌دیده منسجم متمرکزی در بسیج وجود نداشت.

تصمیم بر این شد که گروهی از بچه‌هایی که پای‌کار بودند دور هم جمع شوند و با مسئولیت استاد شهید مجید فتحی‌نژاد که در آن مقطع فرمانده پایگاه ما هم بودند کار آموزش نیروها را شروع کردیم.

تقریباً از پایان سال و زمانی که فتنه ۷۸ تمام شد این کار شروع شد و از حوزه‌های ناحیه مقداد و غرب تهران که در آن زمان ناحیه بزرگی هم بود، از بین نیروهایی که توانمندی داشتند تست‌های لازم گرفته شد و جذب نیرو صورت گرفت و در حد یک گردان نفرات سازمان‌دهی شدند.

با توجه به اینکه هیچ ابلاغی در خصوص تشکیل گردان وجود نداشت و بودجه‌ای هم در نظر گرفته نشده بود بچه‌ها به‌صورت خودجوش هر توان و پتانسیلی داشتند معرفی می‌کردند.

مثلاً فردی می‌گفت در حوزه دریایی می‌تواند کاری انجام دهد و یا در حوزه نظامی، تیراندازی، آمادگی جسمانی و رزمی و. . . می‌تواند کمک کند.

در حوزه چتربازی هم خود استاد فتحی‌نژاد که از اساتید مطرح چتربازی و موضوعات هوایی بودند با روش‌هایی که بلد بودند و رایزنی‌هایی که انجام دادند بچه‌ها آموزش‌های مختلف را هم در این موضوع گذراندند.

یک سال از این موضوع گذشت و نیروها سازماندهی شدند، تا در درگیری‌هایی که در سالگرد فتنه سال ۷۸ اتفاق افتاد که مقداری هم نسبت به سال قبلش شدیدتر بود این گردان در ناحیه مقداد مستقر شد و تحت فرماندهی فرمانده منطقه تهران هرجا که لازم بود اقدام می‌کردیم. از روز دوم آقای رحیم صفوی که فرمانده‌کل سپاه بودند شخصاً در ناحیه مقداد حضور پیدا کردند و نیروها را دیدند و با توجه به عملکرد خوبی که بچه‌ها داشتند، گفتند “بنده خودم شخصاً فرماندهی این گردان را به‌دست می‌گیرم و با هماهنگی بنده کار انجام شود.”، یک بیسیم به آقای فتحی‌نژاد دادند که مستقیم با قرارگاه ثارالله و آقای صفوی در ارتباط بود.

تقریباً چند روزی ما همین برنامه را داشتیم و هر مأموریتی که واگذار شد و هرجا نیروها وارد شدند موفق شدند. تقریباً یک سالی بود که بچه‌ها تلاش کرده و وقت گذاشته بودند و آموزش‌های مختلف را گذرانده و با مشکلات زیادی هم مواجه بودند چون می‌بایست از وقت و کار و درسشان می‌زدند. آموزش‌ها هم خیلی سخت و زمانبر بود و این تلاش یک‌ساله بچه‌ها نتیجه داد و بچه‌ها مصمم شدند که این گردان را گسترش بدهند. با حمایتی که فرمانده‌کل سپاه داشت دو گردان دیگر هم تشکیل شد و به‌واسطه این که نمود مأموریت این گردان‌ها در چتربازی بود که در هیچ جای بسیج وجود نداشت، نام این گردان‌ها به نام گردانهای عملیات ویژه هوابرد نام‌گذاری شد.

یگان عملیات ویژه هوابرد در جریان حضور بازدید رهبر انقلاب از گردانهای بسیج در سال ۸۶

تقریباً در چندین سال همین مأموریت‌ها را انجام می‌دادیم. بعد از حمله آمریکایی‌ها به عراق که موضوع رزمایش‌های سپاه مطرح شد و در ابتدا رزمایش‌های عاشورا و بعد هم رزمایش‌های پیامبر اعظم(ص) اجرا شد، در همه رزمایش‌ها گردانهای ما حضور داشتند.

این روند ادامه پیدا کرد تا فتنه ۸۸، در فتنه سال ۸۸ بچه‌های ما خیلی خوب عمل کردند و فاتحین در تهران یکی از یگان‌های زبانزد بود و خیلی از رده‌های سپاه فکر نمی‌کردند که یک یگان بسیجی با این انسجام خیلی خوب بتواند کار انجام دهد. ما آن موقع ۴ گردان در تهران بودیم و خیلی از دانشکده‌های سپاه درخواست می‌کردند که فرمانده گردانهای ما بروند آنجا و برای آنها تجربیات مأموریت‌های موفق را تشریح کنند. تقریباً ما مأموریت ناموفق نداشتیم لذا از ما درخواست می‌کردند که تجربیاتمان را در اختیار آنها قرار دهیم.

بعدها در حوزه هوایی، فاتحین یگان هوایی بسیج را راه‌اندازی کرد که خیلی از بسیجی‌هایی که استعداد داشتند تا در موضوع هوایی پیشرفت کنند اما تمکن مالی این کار را نداشتند، در اینجا بتوانند آموزش ببینند. خیلی از بچه‌ها توانستند دوره‌ها را بگذرانند و گواهینامه بگیرند و حتی در صنعت هوانوردی استخدام و مشغول به کار شوند که این موضوع هنوز هم ادامه دارد.

پرواز پرنده‌های سبک گردان هوایی فاتحین

این کار ادامه پیدا کرد و در این بین مأموریت‌های زیادی ابلاغ می‌شد اما خودجوش بودن و خودگردانی کار سر جای خودش بود و هیچ ساختار و سازمانی در سپاه نداشت و بیشتر هم بچه‌ها دلی برای خودشان کار انجام می‌دادند. سال ۹۱ از طرف فرمانده‌کل سپاه ابلاغی صورت گرفت که این یگان را به‌عنوان یگان مصوب شناختند. آنجا روی اسمش خیلی بحث بود برخی گفتند اسمش صابرین باشد اما چون یگان مشابهی در نیروی زمینی وجود داشت این نام مصوب نشد تا اینکه سردار جعفری اسم یگان را «فاتحین» نام‌گذاری کردند. باز هم تا این ابلاغ به عرصه ظهور برسد بچه‌ها به‌صورت خودجوش کارها را انجام می‌دادند.

در آن سال‌ها یک مأموریتی به فاتحین واگذار شد که مأموریت بزرگی بود و آن هم تأمین امنیت اجلاس سران غیرمتعهدها بود که فاتحین در موضوع اسکورت شخصیت‌ها عملکرد خوبی داشت و مورد توجه هم قرار گرفت. هرجایی که نیروهای پنجگانه سپاه احساس نیاز کنند و از ما درخواست بکنند ما به آنها کمک می‌کنیم، مثلاً در موضوع اجلاس سران تجربه‌ای شد که درخواست‌هایی از طرف سازمان ارائه شود و فاتحین به آنها کمک کند.

یگان رهایی گروگان فاتحین در جریان اجلاس غیرمتعهدها

شاخص‌ترین مأموریت فاتحین مأموریت سوریه و مدافعان حرم بود که ما اولین رده بسیجیانی بودیم که وارد کشور سوریه شدیم و افتخار مدافع حرم بودن نصیب بچه‌ها شد. عملیات‌های خیلی موفق و با کارایی خیلی بالا در آنجا اتفاق افتاد که مورد استقبال بچه‌های نیروی قدس سپاه هم قرار گرفت. از آنجا نهضتی بودن و مدافع حرم بودن فاتحین شکل گرفت. نتیجه دو دهه تلاش‌های بچه‌ها این بود که مهر مدافعان حرم روی پیشانی فاتحین بنشیند. رده‌های مختلفی در سوریه حضور داشتند، اما همه تا اسم فاتحین را می‌شنوند می‌گویند مدافع حرم.

حضور نیروهای فاتحین در جبهه مقاومت

در آزادسازی‌های جنوب غرب حلب نیروهای فاتحین نقش مؤثری داشتند و در مرحله‌ای که عمده قوا از سوریه برگشته بودند و عملیات خاصی در سوریه نبود درخواست بچه‌های نیروی قدس این بود که فقط بچه‌های فاتحین مجوز حضور در سوریه را داشته باشند. بعد از سوریه قرار شد فاتحین در سطح کشور گسترش پیدا کند و در هر استان یکی دو گردان فاتحین شکل بگیرد.

به‌لحاظ آموزش‌هایی که بچه‌ها دیده بودند در حوزه امدادی هم نیروهای فاتحین نقش خیلی مؤثری ایفا کردند. در سیل لرستان مشکلاتی وجود داشت و راه ارتباطی بین روستاها نبود اما نیروهای فاتحین با استفاده از آموزش‌هایی که در حوزه راپل دیده بودند سعی کردند راه ارتباطی را برقرار کنند و به مردم هم نحوه صحیح استفاده از این وسایل را آموزش دهند.

امدادرسانی نیروهای فاتحین در جریان سیل لرستان

در حوزه‌های آموزشی هم نیروها خیلی رشد کرده‌اند، نوع آموزش فاتحین هم متفاوت با سایر یگان‌ها است، به این صورت که هرکس به‌میزانی که وقت می‌گذارد کار بیشتری را یاد می‌گیرد.

* گردان‌های هوابرد که پایه تشکیل فاتحین بودند آموزش‌های دفاعی را گذرانده بودند، چگونه این نیروها توانستند در عرصه امنیتی و کنترل اغتشاش موفق عمل کنند؟

در حوزه امنیتی آموزش خیلی خاصی نداشتیم اما آنچه باعث موفقیت نیروهای فاتحین شد آن اعتماد به نفس و جسارتی بود که به‌واسطه فراگیری آموزش‌های نظامی دیده بودند. وقتی نیرویی آموزش خاصی می‌بیند که جای دیگر نیست و می‌تواند روی خود کنترل داشته و از همه مهم‌تر فرمانبرداری و سلسله‌مراتب را رعایت کند در حوزه امنیتی هم موفق عمل می‌کند. در فاتحین بیشترین تمرکز ما روی حفظ انسجام نیروها بوده است. در همان ابتدای شکل‌گیری یگان‌های هوابرد هم تمرکز خوبی روی افزایش آمادگی جسمانی و آموزش دفاع شخصی انجام شد که سطح نیروها را بالا برد و این ورزیدگی در کنترل موضوعات امنیتی خیلی تأثیرگذار بود.

* زمانی که موضوع اعزام فاتحین به سوریه مطرح می‌شود نیروهای فاتحین تجربه حضور در میدان جنگ را نداشتند اما وارد میدان نبرد بسیار سخت سوریه شدند. چگونه فاتحین از این انعطاف سازمانی برخوردار است که می‌تواند به‌سرعت خود را برای هر مأموریتی آماده کند؟

آن چیزی که باعث می‌شود مأموریت انجام شود حس مسئولیت‌پذیری نیروها و حس این است که هرجا نظام نیاز دارد به‌موقع عمل کنند و همه سعی می‌کنند ببینند کجا مشکل است و همان‌جا عمل کنند. ما باید خودمان را برای همه عرصه‌ها آماده نگهداریم و هرجایی که احساس شود نظام و انقلاب به کمک نیاز داد به بهترین شکل ممکن وارد شویم.

فاتحین همیشه در مأموریت‌ها پیش‌قدم بوده است. علت حضور ما در بسیاری از مأموریت‌ها سرعت عمل در آمادگی نیروها، آموزش‌های متناسب با مأموریت و تمرین و تداوم بوده است و این باعث شد که نیروها موفق عمل کنند. مهمترین عامل مؤثر در انعطاف سازمانی هم مسئولیت‌پذیری نیروها است.

* وضعیت فاتحین در حوزه آموزش و تجهیزات چگونه است؟

در حوزه تجهیزاتی محدودیت‌هایی وجود دارد اما فاتحین هم هیچ وقت لنگ تجهیزات نمانده است و تا به امروز هم تجهیزات مناسب مأموریت در اختیار فاتحین نبوده است. در فاتحین شعار ما رفتن دنبال کارهای نشدنی است و ما دنبال آن هستیم تا کارهای نشدنی را شدنی کنیم.

بازدید فرمانده سپاه تهران از پادگان آموزشی یگان فاتحین

ما امروز یک مرکز آموزش ایجاد کرده‌ایم که گردان‌های فاتحین را آموزش می‌دهیم و اولین مرکز آموزش بسیج مدیر در کشور هستیم. همه مربیان این مرکز از بین باتجربه‌های فاتحین هستند، حتی مربیانی از ارتش و ناجا هم به‌صورت بسیجی در این مرکز مشغول آموزش هستند.

منبع : خبرگزاری تسنیم